Artykuł: Wykop pod fundamenty pod dom – jak przeprowadzić prace ziemne

Wykop pod fundamenty pod dom – jak przeprowadzić prace ziemne

Wykop pod fundamenty to prace, od których zaczyna się budowa każdego domu. Najlepiej zaplanować je w pierwszym kwartale roku, a dokładniej na początki kwietnia. Natomiast powinniśmy je zakończyć z końcem października. W tym okresie warunki pogodowe są najkorzystniejsze.

Zanim rozpoczniemy prace związane z wykopami pod fundamenty domu, musimy przeanalizować warunki, w jakich ma powstać budynek. Od rodzaju gruntu i głębokości jego przemarzania zależą bowiem głębokość posadowienia i rodzaj fundamentu. Dlatego warto przeprowadzić badania geotechniczne – w niektórych gminach jest to warunek konieczny do uzyskania pozwolenia na budowę domu. Jakich gruntów możemy się spodziewać? Mogą to być grunty niespoiste – żwir, piasek – które są dobrym podłożem pod fundamenty ze względu na małą ściśliwość i wysoką przepuszczalność wody, oraz grunty spoiste – glina, iły – które zwiększają swoją objętość po zamarznięciu w nich wody i powodują uniesienie budynku. Domy na gruntach spoistych powinno się posadawiać poniżej głębokości przemarzania gruntu. Pod naszym nowo budowanym domem możemy także grunty organiczne (torfy i namuły), które są złym podłożem pod fundamenty, gdyż znacznie się odkształcają pod wpływem obciążeń, oraz grunty nasypowe, czyli uformowane przez człowieka, bardzo często bez odpowiedniego zagęszczenia, które najczęściej znajdują się nad różnego typu wyrobiskami.

Bardzo ważne znaczenie mają również warunki wodne danego terenu, czyli poziom, na którym znajduje się zwierciadło wody gruntowej. Wykonywanie wykopów fundamentowych poniżej tego poziomu wymaga ich zabezpieczenia przed zalaniem oraz wykonania ciężkich izolacji przeciwwodnych i drenażu, co oczywiście znacznie podnosi koszty budowy domu.

Wytyczenie fundamentów

Ważnym etapem wykonania wykopu pod fundamenty jest wytyczenie fundamentów zgodnie z projektem domu. Można do niego przystąpić znając warunki gruntowe panujące na naszej działce. Najpierw więc należy wyznaczyć zewnętrzne krawędzie lub osie ścian – wzdłuż nich będą robione wykopy pod fundamenty domu. Wytyczenie należy zlecić geodecie, który dokonana odpowiednich pomiarów – muszą one zakończyć się wpisem do dziennika budowy.

Wykopy pod fundamenty domu – najpierw humus

Pierwszą czynnością związaną z wykonaniem wykopu pod fundamenty domu, którą należy wykonać jest zdjęcie humusu, czyli żyznej warstwy gleby – najczęściej jest to warstwa grubości około 20 cm. Humus jako substancja biologicznie czynna jest gruntem nienośnym, czyli zmienia swoją objętość, więc nie nadaje się do posadowienia na niej budynku. Następnie przystępujemy do wykonania wykopu fundamentowego. Prace ziemne powinny być przeprowadzane w bezdeszczowe dni. Jednak nie zawsze jest to możliwe i pogoda może spłatać nam przykrą niespodziankę. Wtedy przyda nam się gruba folia, którą osłonimy wykop pod fundamenty domu i napoczęte fundamenty przed deszczem. Najczęściej prace ziemne przeprowadza ta sama ekipa, która będzie budowała dom.

Wykop pod fundamenty – dom bez piwnicy

W takim domu wykonujemy najczęściej jedynie pod ławy fundamentowe. W takim przypadku wykop pod fundamenty domu możemy zrobić z użyciem koparki lub ręcznie, odpowiednio go modelując tak, aby dno wykopu miało przynajmniej szerokość ławy fundamentowej. Musimy także zachować nachylenie skarp odpowiednie dla danego rodzaju gruntu. Wykop fundamentowy może także być wykonany jako szerokoprzestrzenny, czyli zrobiony pod całym domem, szczególnie gdy posadawiamy dom na płycie fundamentowej. Wówczas jest to monolityczna konstrukcja bez rozróżnienia na ławy i ściany. Wykop pod fundamenty domu wypełniony jest betonem zabezpieczonym jedynie folią. Taki wykop pod budowę domu jest węższy i musi być wykonany idealnie równo, a jego ścianki w żadnym miejscu nie mogą się osuwać (wykonywanie wykopów bez usuwania humusu zmniejszy ryzyko obsypywania się ich krawędzi).

Wykop pod fundamenty – dom z piwnicą

Pod dom z piwnicą wykonujemy wykop aż do głębokości, na której mają znaleźć się ławy. Najlepiej, gdy wykop pod fundamenty domu wykonany jest mechanicznie do głębokości o 10 cm mniejszej niż planowana głębokość fundamentu. Pozostałe 10 cm powinno być usuwane ręcznie, dzięki temu nie zostanie poruszony grunt rodzimy stykający się z fundamentem. Należy także zwracać uwagę na wypoziomowanie dna, ponieważ ułatwia to ułożenie zbrojenia i przeciwdziała pękaniu podstawy fundamentu.

Głębokość wykopu fundamentowego zależy od tego, jak głęboko ma być posadowiony budynek. Czasem dno wykopu sięga dolnej krawędzi przyszłych ław, a niekiedy górnej. W pierwszym przypadku powierzchnia wykopu pod fundamenty domu będzie większa, a deskowanie zostanie wybudowane na jego dnie. Częściej jednak szerszy wykop robi się tylko na górnej powierzchni przyszłych ław fundamentowych, a głębiej wykonuje się jedynie rowy pod ławy – zgodnie z rysunkiem fundamentów. Szerokość rowów musi być większa niż ław, aby dało się w nich wygodnie zamontować deskowanie.

Wymiana gruntu w wykopie pod fundamenty

Ławy fundamentowe muszą być oparte na gruncie nośnym. Jednak czasami zdarza się, że znajduje się on na sporej głębokości. W takim przypadku wykonanie tak głębokiego wykopu pod fundamenty domu oraz wysokich ścian fundamentowych jest bardzo kosztowne. Tańszym rozwiązaniem jest wybranie gruntu o niskiej nośności i zastąpienie go gruntem bardziej spoistym – dobrze ubitą podsypką piaskowo-żwirową. Ławy fundamentowe wykonuje się na nowym gruncie..

zdjęcia: Atlas, Lafarge, materiały prasowe, AdobeStock

Czy artykuł był przydatny?

Dziękujemy. Podziel się swoją opinią.

Czy możesz zaznaczyć kim jesteś?

Dziękujemy za Twoją opinię.

Czytaj także

Zamów nasz newsletter i bądź na bieżąco z aktualnymi trendami w budownictwie jednorodzinnym! 

Na naszym portalu znajdziesz wskazówki, jak przygotować się do budowy domu i sprawnie przejść przez wszystkie jej etapy. Dowiesz się też wszystkiego o nowoczesnej organizacji budowy. W jednym miejscu uzyskasz profesjonalnie wyselekcjonowaną wiedzę z rynku materiałów budowlanych, która pozwoli Ci wybrać produkty wysokiej jakości, sprawdzone przez innych inwestorów. U nas poznasz sposoby, jak zrealizować swoje przedsięwzięcie szybko i bez błędów!