Artykuł: Ryzalit – nowy wizerunek detalu

Ryzalit – nowy wizerunek detalu

Ryzalit należy do detali architektonicznych obecnych w budownictwie od wieków, ale chętnie jest stosowany również w nowoczesnej architekturze. By podkreślić jego obecność na elewacji domu, do wykończenia używa się nie tylko materiałów zakorzenionych w tradycji, ale także współczesnych.

Ryzalit to wysunięty poza lico ściany budynku element, zazwyczaj tej samej co ściana wysokości. Ryzalit tworzy z budynkiem integralną całość, a jednocześnie urozmaica i rozbija jego zwartą formę. Jego zadaniem jest także nadanie domowi stylu i indywidualnego charakteru. Historycznie ryzalit wywodzi się z architektury reprezentacyjnej – chętnie stosowano go w pałacach epoki baroku i klasycyzmu. Najczęściej projektowano go na planie prostokąta, trapezu, łuku, niekiedy też trójkąta oraz prostokąta o ściętych narożach. W nowoczesnej architekturze jednorodzinnej detal ten przybiera nowe formy.

Ryzalit w elewacji nowoczesnego domu

W nowoczesnych domach ryzalitom nadaje się kubiczne, zgeometryzowane kształty, np. prostopadłościanu lub graniastosłupa trójkątnego, które sprawiają, że budynek zyskuje nowoczesny, dynamiczny charakter. We współczesnych projektach usytuowanie ryzalitu na ścianie jest bardzo często asymetryczne, co podkreśla nowoczesność zastosowanych rozwiązań. Równie często spotyka się ryzalit umieszczony centralnie, wówczas tworzy on oś symetrii elewacji. Chętnie projektuje się go jako element ścian frontowych oraz ogrodowych. Ryzalit podkreśla w tych miejscach ich wyjątkową rolę. Na elewacji frontowej uwypukla strefę wejścia – to w nim jest zazwyczaj sytuowany hol i przedsionek, zaś na ogrodowej otwiera dom na otoczenie i w ten sposób tworzy strefę pośrednią między domem a ogrodem. Znacznie rzadziej spotyka się ryzality usytuowane na ścianach bocznych lub w narożach budynku. Tego typu rozwiązania są przeważnie planowane w budynkach nawiązujących do architektury tradycyjnej. Dawniej urodę tego detalu zaznaczano bogatą formą. Mogły to być okna okrągłe, łukowe z podziałami w postaci szprosów i wypełnieniami ze szkłem witrażowym. Często stosowano również efektowne nadproża, gzymsy, pilastry, bonie i płyciny. Powszechnie ryzalit wykańczano także ścianką attykową lub umieszczano nad nim taras. Współczesne ryzality posługują się znacznie oszczędniejszymi środkami.

Nowoczesny ryzalit w domu – sposoby wykończenia detalu

Pozycję i funkcje ryzalitu na elewacji można poza formą podkreślić jeszcze materiałem o dużych walorach estetycznych użytym do jego wykończenia oraz starannym wykonawstwem. Do najchętniej stosowanych współcześnie materiałów należy szkło, okładziny klinkierowe, kamienne, a także drewniane. Nowoczesny wizerunek elewacji stworzy błyszczący klinkier szkliwiony w nietypowych dla tego materiału barwach, a także cegła klinkierowa znacznie dłuższa niż produkowane dotychczas wyroby. Warto też sięgać po elementy kamienne – by uzyskać nowoczesny obraz domu, warto użyć granitowych polerowanych płyt, dobry efekt da także zastosowanie łupka. Zamiast tradycyjnej oblicówki z drewna krajowego można użyć do wykończenia ryzalitu drewna egzotycznego. Warto sięgnąć po łososiowo-różowe okume, brązowo-różowe meranti i tatajuba. Kształt ryzalitu dobrze uwypuklą również płyty fornirowane. Są to płyty bakelitowe wykończone fornirem naturalnym lub modyfikowanym. Dzięki dużym formatom uwidoczniony jest rysunek drewnianego usłojenia. Poza tym na pokrytych nim płaszczyznach nie pojawią się liczne szpecące szczeliny. Chętnie sięga się również po tynk i farbę w kolorze skontrastowanym z barwą dominującą na ścianach domu, a powtarzającą np. kolorystykę dachu – szczególnie jeśli ma ona modne odcienie szarości.

Okna i przeszklenia w ryzalicie

By zaakcentować wyjątkowy charakter ryzalitu, często tak jak i dawniej sięga się po okna wyróżniające się na tle innych przeszkleń użytych w budynku. W górnych partiach budynku są to okna rozetowe, a także trójkątne i łukowe, które podkreślają kształt zwieńczającego ryzalit daszku. By otworzyć ryzalit na otoczenie, można w nim zamontować portfenetry, czyli okna sięgające do podłogi, a także drzwi balkonowe. Jednak coraz częściej stosuje się duże tafle szkła montowane w aluminiowych ramach. Budują one bardzo nowoczesny charakter domu. Pamiętajmy, by użyć szyb o jak najniższym współczynniku przewodzenia ciepła U. Szyby powinny być wykonane ze szkła o właściwościach antywłamaniowych klasy od P3 do P8.

zdjęcia: Fotolia.com, Haas

Czy artykuł był przydatny?

Dziękujemy. Podziel się swoją opinią.

Czy możesz zaznaczyć kim jesteś?

Dziękujemy za Twoją opinię.

Czytaj także

Zamów nasz newsletter i bądź na bieżąco z aktualnymi trendami w budownictwie jednorodzinnym! 

Na naszym portalu znajdziesz wskazówki, jak przygotować się do budowy domu i sprawnie przejść przez wszystkie jej etapy. Dowiesz się też wszystkiego o nowoczesnej organizacji budowy. W jednym miejscu uzyskasz profesjonalnie wyselekcjonowaną wiedzę z rynku materiałów budowlanych, która pozwoli Ci wybrać produkty wysokiej jakości, sprawdzone przez innych inwestorów. U nas poznasz sposoby, jak zrealizować swoje przedsięwzięcie szybko i bez błędów!